"Γαλατάς. Μια γειτονιά της Πόλης διαφορετική από όλες τις άλλες, που μοιάζει να μην ανήκει στην Πόλη. Σήμερα μια εικόνσα ξεπεσμού -που εντούτοις καμιά σχέση δεν έχει με την Ανατολή -είναι αυθτή που κυριαρχεί στη συνοικία. Ένα κομμάτι Ευρώπης...

Όπως ευρηματικά αναφέρει σ'ένα πρόσφατο κείμενό του ο καθηγητής Ilber Oktayli, ο Γαλατάς είναι "ένας ξένος στην Πόλη".

Ποιος είναι τελικά ο Γαλατάς;Ρωμαίικη γειτονιά, λεβαντίνικη ή εβραίικη;Ίσως τίποτε από όλα αυτά. Ή ίσως όλα αυτά μαζί και όχι μόνο. Έλληνες, Ευρωπαίοι, Εβραίοι, Αρμένιοι, Ρώσοι έζησαν και δημιούργησαν στον Γαλατά, αφήνοντας ανεξίτηλα τα ίχνη τους στη συνοικία. Στενό -στενό, εκκλησίες, συναγωγές, σχολεία, σμφανίζονται μπροστά σου συνθέτοντας ένα πρόσωπο πολύπλοκο, ενδιαφέρον και όχι ιδιαίτερα εξερευνημένο.

Ο Γαλατάς σίγουρα δεν είναι μια οποιαδήποτε γειτονιά της Πόλης...

Αν η Κωνσταντινούπολη χωριζόταν σε τομείς, όπως η παλιά Ιερουσαλήμ, θα μπορούσε αναμφίβολα κάποιος να πει πως ο Γαλατάς ανήκει στον δυτικό, τον ευρωπαίκό της τομέα. Είναι το ιστορικό παρελθόν που τον καθορίζει, είναι τα κτήρια, είναι και το όνομα.

 Πληθυσμιακά, βέβαια, σήμερα ο Γαλατάς έχει τουρκοποιηθεί απολύτως. Τα τελευταία χρόνια, το σύγχρονο τουρκικό κράτος, στα πλαίσια της " ιστορικής εκκαθάρισης και της τουρκοποίησης της γλώσσας και των τοπωνυμίων", προσπάθησε να αντικαταστήσει την ονομασία Γλατάς. Έτσι, στη θέση της χρησιμοποιείται η ονομασία Καράκιοϊ, που όμως είναι κατ'ουσίαν λανθασμένη, αφού αφορά μόνον ένα μικρό τμήμα του ιστορικού Γαλατά, γύρω απ'τη γέφυρα."

                                                                                                                                  Θρασύβουλος Παπαστρατής, Γειτονιές της Κωνσταντινούπολης

Έχε γεια, Παναγιά

Στον Γαλατά ψιλή βροχή και στα Ταταύλα μπόρα

βασίλισσα των κοριτσιών είναι η Μαυροφόρα.

Έχε γεια, Παναγιά, τα μιλήσαμε

όνειρο ήτανε, τα λησμονήσαμε.

Στο Γαλατά θα πιώ κρασί, στο Πέρα θα μεθύσω,

και μέσ'απ'το Γεντί Κουλέ κοπέλα θ'αγαπήσω.

Έχε γεια, Παναγιά, τα μιλήσαμε

όνειρο ήτανε, τα λησμονήσαμε.

Γεντί Κουλέ και Θεραπειά, Ταταύλα και Νιχώρι,

αυτά τα τέσσερα χωριά'μορφαίνουνε την Πόλη.

Έχε γεια, Παναγιά, τα μιλήσαμε

όνειρο ήτανε, τα λησμονήσαμε.

                                                                                                                                                                Παραδοσιακό τραγούδι

"Γαλατά , έτσι την

 λένε αυτή την πόλη.

Με χίλιες κούπες από 'να βαρέλι

μπορούν να πιούνε όλοι"

τραγούδι του 19ου αιώνα 

 
"Αργότερα οι Φραντζήδες έχασαν τη σειρά τους και μετοίκησαν στον Γαλατά. Ο πατέρας του Δαμιανού διατηρούσε ως τις μέρες μας, κοντά στο Τοπχανά, ένα μαγαζάκι που πουλούσε χοντρά υφάσματα, τσουβάλια, παντούφλες, σαπούνια και λογιώ λογιώ μικροπράγματα.Ηταν ένας αφεντάνθρωπος, ψηλός και ρωμαλέος, αγράμματος, θεοφοβούμενος και πολύ περήφανος για το βυζαντινό όνομά του, περιφρονούσε την πολλή τη μάθηση και τιμούσε πάμω απ'όλα το εμπόριο. "Με τον παρά " έλεγε "θα ξαναπάρουμε την Αγια -Σοφιά και θα γίνουμε πάλι μεγάλο γένος και αυτοκρατορία". Μα ο παράς δεν τον αγαπούσε κ'οι δουλειές του πήγαιναν ολοένα και χειρότερα, μολονότι εκείνον τον καιρό, στην Πόλη, τα πλούτη κυλούσανε στους δρόμους. Έβλεπε τριγύρω του ανθρώπους άγνωστους και άσημους, δίχως όνομα, Χιώτες, Κεφαλλονίτες, Ανατολίτες, να κατακτούνε την αγορά, να γίνουνται εθνικοί ευεργέτες, να ζούνε σε παλάτια, ενώ αυτός, παλιός Φαναριώτης αστός, βουλούσε και χανότανε μες στην πλέμπα. Κουτσόπινε για να πάνε κάτω τα μεράκια, συχνα μεθοκοπούσε κ'έδερνε τη γυναίκα του και τα παιδιά του.

                                                                                                                                                                          Γιώργος Θεοτοκάς, Αργώ

"Για την επίσκεψη στην Πόλη προτιμήστε θαλάσσιους δρόμους. Θα ζήσετε πιο έντονα το μεγαλείο της.

     Ο Γαλατάς το σημείο αποβιβάσως σας. Αγνώριστος με τις λεωφόρους που ανοίχτηκαν. Επισκευάζεται ακόμα το τούνελ, η σήραγγα που σας ανεβάζει σε τρία λεπτά στο Πέραν.

     Πηγαίνετε και πεζός από τα γραφικά Σκαλάκια, που έπαυσαν να είναι κλίμακες, για να γίνουν κατάλληλα και σε τροχοφόρα.

     Νεότερη και η υπόγεια διάβαση του Γαλατά, ανάλογη με τη δικά μας στην Ομόνοια.

      Οι Γενοβέζοι στους οποίους ανήκε το εμπορικό και ναυτικό αυτό κέντρο έχτισαν, μαζί με άλλα χτίσματα και τον "Κουλά", πύργο πανύψηλο που χρησιμοποιούσαν οι Τούρκοι, για να επισημαίνουν τις πυρκαγιές, πολύ πυκνές στο παρελθόν σε μια πολιτεία όπου ήσαν ξύλινα τα περισσότερα σπίτια.

     Κέντρο πολυτελείας τώρα ο Κουλάς. Μπαλκόνι απ'όπου αγκαλιάζετε την Πόλη. Ασανσέρ σας ανεβάζει στα ύψη του. Διάκοσμος και φωτισμός με ανατολικό χρώμα. Μια πλάκα στην είσοδο αναφέρει ότι οι Γενοβέζοι, από την πρώτη κιόλας μέρα της Αλώσεως παρέδωσαν τον πύργο τους στον Πορθητή."

                                                                                                              Παύλος Παλαιολόγος, Ο Γαλατάς, το Πέραν